Lương Y Triệu Thị Hòa: 75 Năm Gắn Bó Với Thuốc Nam Và Di Sản Văn Hóa Dao

Bài viết này tường thuật câu chuyện về Lương y Triệu Thị Hòa, một người phụ nữ đã dành hơn 60 năm cuộc đời mình cho việc nghiên cứu và ứng dụng thuốc nam, góp phần bảo tồn và phát triển y học cổ truyền của dân tộc Dao, đặc biệt là ở vùng Ba Vì, Hà Nội.

Từ Cô Gái Hái Thuốc Trên Rừng Ba Vì Đến Chủ Tịch Hội Đông Y

Sinh năm 1948, Lương y Triệu Thị Bích Hòa (Triệu Thị Hòa) sinh ra và lớn lên trong một gia đình người Dao ở vùng Ba Vì, Hà Nội. Ngay từ nhỏ, bà đã theo mẹ lên rừng, hái thuốc và làm quen với những bí quyết chữa bệnh truyền thống của dân tộc mình. Hơn 60 năm qua, hành trình của bà là một minh chứng sống động cho sự kiên trì, tâm huyết và cống hiến hết mình cho nghề y. Từ những kiến thức được học hỏi từ mẹ và bà ngoại, kết hợp với sự nỗ lực không ngừng, bà đã trở thành một lương y tài năng, được người dân địa phương và cộng đồng y học tôn trọng.

Bà không chỉ là người kế thừa, mà còn là người phát triển và bảo tồn những bài thuốc quý giá của người Dao. Với kiến thức chuyên sâu và sự tận tâm, bà được bầu làm Chủ tịch Hội Đông y xã Ba Vì trong nhiệm kỳ đầu, một vị trí thể hiện sự tín nhiệm cao của cộng đồng đối với tài năng và uy tín của bà.

Thành lập Hội Đông Y và Xây Dựng “Cây Thuốc Người Dao Ba Vì”

Năm 1996, một cột mốc quan trọng trong sự nghiệp của Lương y Triệu Thị Hòa được ghi nhận: bà thành lập Hội Đông Y xã Ba Vì, được sự đồng ý của Hội Đông Y tỉnh Hà Tây (trước khi sáp nhập vào Hà Nội). Đây là bước ngoặt không chỉ đối với bà, mà còn là nền tảng cho sự phát triển của làng nghề thuốc nam dân tộc Dao Ba Vì sau này. Hội Đông Y Thành phố Hà Nội sau đó đã công nhận làng nghề này, ghi nhận đóng góp to lớn của bà trong việc bảo tồn và phát triển y học cổ truyền.

Năm 2012, bà, khi đó là Chủ tịch Hội Đông y xã Ba Vì, đã hợp tác với nhiều tổ chức trong và ngoài nước, trong đó có Quỹ Rockefeller (Rockefeller Foundation), Quỹ Châu Á (The Asia Foundation), Trung tâm Môi trường và Phát triển cộng đồng, Ủy ban Nhân dân xã Ba Vì, huyện Ba Vì, Hà Nội, và Trường Trung cấp Kinh tế – Du lịch Hoa Sữa. Sự hợp tác này đã góp phần đáng kể vào việc nghiên cứu và biên soạn cuốn sách “Cây thuốc người Dao Ba Vì”, một công trình nghiên cứu đồ sộ ghi nhận 507 loài thuốc, có khả năng chữa trị hơn 25 loại bệnh. Công trình này được hoàn thiện với sự tham gia hiệu đính và tư vấn chuyên môn của TS. Trần Văn Ơn, Trưởng Bộ môn và các chuyên gia thuộc Bộ môn Thực vật, Đại học Dược Hà Nội.

Sự Ghi Nhận và Vinh Danh

Sự cống hiến suốt đời cho nghề y của Lương y Triệu Thị Hòa đã được ghi nhận xứng đáng. Bà vinh dự được nhận Bằng khen của Trung ương Hội Đông y Việt Nam và là một trong 10 gương mặt tiêu biểu đại diện cho dân tộc Dao tham dự Đại hội đại biểu toàn quốc các dân tộc thiểu số Việt Nam năm 2010. Đây là sự công nhận xứng đáng cho những nỗ lực không mệt mỏi của bà trong việc bảo tồn và phát triển y học cổ truyền của dân tộc mình.

Từ Trồng Trọt, Bào Chế Đến Sản Xuất Công Nghiệp

Lương y Triệu Thị Hòa không chỉ giỏi về y thuật mà còn tỉ mỉ trong khâu trồng trọt, thu hái và chế biến thuốc. Bà tự tay trồng, hái, phơi khô và bào chế thuốc theo phương pháp gia truyền, từ những loại thảo dược quý hiếm, nhiều loại có tên gọi lạ lẫm đối với người thường, như phìa dùng, lồ lào gai, lồ lào pía, đia chang meng… Sự cẩn thận và tận tâm của bà thể hiện rõ trong từng công đoạn, từ việc lựa chọn nguyên liệu đến quá trình bào chế thuốc, đảm bảo chất lượng và an toàn cho người sử dụng.

Để phổ biến rộng rãi các bài thuốc nam của mình, bà và các con đã thành lập Công ty TNHH Nam Dược Triệu Ngọc Hòa. Công ty này đảm nhiệm việc đóng gói, sản xuất thuốc theo công nghệ hiện đại, nhưng vẫn giữ nguyên chất lượng và phương pháp bào chế truyền thống do chính Lương y Triệu Thị Hòa chuyển giao.

Phỏng vấn trên VTV2 và Cam kết Chất lượng

Đầu năm 2021, Lương y Triệu Thị Hòa đã được phỏng vấn trên kênh VTV2 trong chương trình “Sống khỏe mỗi ngày”, cùng với PGS.TS. Nhà giáo ưu tú Trần Văn Ơn, nguyên trưởng Bộ môn Thực vật, Đại học Dược Hà Nội. Buổi phỏng vấn này đã giúp nhiều người biết đến hơn về Lương y Triệu Thị Hòa và những bài thuốc nam quý giá của người Dao.

Hiện nay, do tuổi tác, Lương y Triệu Thị Hòa không thể trực tiếp tư vấn cho tất cả khách hàng. Tuy nhiên, các sản phẩm của Thuốc Nam Triệu Hòa vẫn được cam kết 100% chất lượng, được kiểm soát chặt chẽ từ khâu nguyên liệu đến sản xuất, và được đội ngũ dược sĩ có chuyên môn cao tư vấn tận tình.

Cái Tâm Của Người Lương Y

Lương y Triệu Thị Hòa tâm niệm rằng: “Một lương y chỉ giỏi nghề thôi là chưa đủ, hành nghề bốc thuốc cứu người cần có cái tâm. Mỗi lần biết được tin bệnh nhân nào đó khỏi bệnh, tôi vô cùng vui mừng”. Chính vì cái tâm ấy, dù đã bước sang tuổi thất thập, bà vẫn miệt mài với công việc chữa bệnh, góp phần mang lại sức khỏe và niềm tin cho nhiều người.

Dịch vụ của Thuốc Nam Triệu Hòa bao gồm:

Chẩn đoán bệnh chính xác.
Hướng dẫn chi tiết cách sử dụng thuốc.
Theo sát quá trình điều trị.
Tư vấn tận tình từ lương y và dược sĩ.

Tóm lại, Lương y Triệu Thị Hòa là một tấm gương sáng về sự cống hiến cho nghề y và bảo tồn văn hóa dân tộc. Hơn 75 năm cuộc đời, hơn 60 năm gắn bó với cây thuốc nam, bà đã để lại một di sản quý báu cho thế hệ sau.